Regelmatig verwijs ik in mijn stukken naar organisaties als de Schone Kleren Campagne en Rank a Brand. Hoe gaan deze non-profit organisaties te werk en hoe onafhankelijk zijn zij?
Deel I : De Schone Kleren Campagne
Achtergrond en visie
De Schone Kleren Campagne (SKC) is een onderdeel van de Clean Clothes Campaign, een internationale organisatie waarbij zestien Europese landen zijn aangesloten. Samen met vakbonden, consumentenorganisaties, vrouwengroepen, ontwikkelingsorganisaties en onderzoeksgroepen vormen zij een coalitie. De SKC, opgericht in 1989, richt zich hoofdzakelijk op het verbeteren van arbeidsomstandigheden in de productieketen van kleding.
Organisatie
De SKC is de Nederlandse tak van de internationale Clean Clothes Campaign. Alhoewel ze nauw met elkaar samenwerken en dezelfde missie en visie delen, zijn de activiteiten waar ze zich mee bezig houden wel degelijk verschillend. Zo richt het internationale Secretariaat zich hoofdzakelijk op de coördinatie van internationale activiteiten en campagnes en faciliteert deze waar nodig.
Het Nederlandse Secretariaat coördineert de binnenlandse campagnes. Deze zijn voornamelijk gericht op het creëren van meer bewustwording bij de Nederlandse consument. Daarnaast reageren zij op internationale ‘urgent appeals’, oftewel misstanden, als er Nederlandse bedrijven bij betrokken zijn.
Werkzaamheden
De Schone Kleren Campagne ondersteunt campagnes, zet activiteiten op en brengt organisaties bij elkaar. Alles met het oog op het ondersteunen van arbeiders in productielanden als India, Bangladesh en Cambodja. De SKC is actief op vier verschillende terreinen. Niki Janssen, werkzaam bij de Schone Kleren Campagne, ligt ze hieronder toe.
- Publiek: “Wij informeren consumenten door het publiceren van artikelen. Zo zijn ze op de hoogte van de gang van zaken binnen de textielsector.”
- Bedrijven: “Bedrijven en merkeigenaren spelen een belangrijke rol bij
‘Deadly Denim’ is een van de onderzoeksrapporten die de Schone Kleren Campagne de afgelopen jaren publiceerde.
het garanderen van goede arbeidsomstandigheden. Het hebben van een gedragscode is daarbij erg belangrijk”, zo benadrukt Janssen. Het controleren van deze codes gebeurt echter niet door de SKC zelf. “Wij kijken als organisatie voornamelijk naar de uitvoering in de praktijk. Wat er in een gedragscode staat is in principe niet zo interessant voor ons, wat wel interessant is hoe ze dingen aanpakken. Als een merk in een gedragscode bijvoorbeeld meldt dat ze graag een leefbaar loon voor arbeiders willen hanteren stellen wij ze de vraag hoe ze dat gaan garanderen.”(Weten hoe zo’n gedragscode in elkaar zit? Klik hier voor een voorbeeldgedragscode)
- Samenwerking organisaties: “Bij de SKC werken we nauw samen met lokale vakbonden en organisaties in productielanden. Zo kunnen we beter analyseren welke problemen er waar spelen en hebben we een beter inzicht van wat er zich daadwerkelijk op de werkvloer afspeelt.”
- Overheden: “Wij richtten ons voornamelijk op overheden in lageloonlanden. Dit omdat de regeringen daar voor een verandering kunnen zorgen. Zo dwingen we bijvoorbeeld aan op meer wetgeving en verplichte transparantie van merken. Helaas gaat dat nog erg moeizaam. Wij kunnen vanuit de overheid hier moeilijk veranderingen daar doorvoeren. Toch onderhouden we ook goede contacten met de Nederlandse overheid, voornamelijk met Minister Ploumen. Het is goed dat we als land een actieve rol innemen.”
Het bestuur
Het stichtingsbestuur Nederland bestaat uit vijf leden. Deze bestuursleden ontvangen geen honorarium, salaris of andere vorm van compensatie van de stichting.

De SKC zet zich in voor goede arbeidsomstandigheden, een leefbaar loon en de vrijheid tot het oprichten van vakbonden van textielarbeiders
Ondersteuning
De Schone Kleren Campagne is een non-profit organisatie. Dat betekent dat het niet door belanghebbende gefinancieerd wordt en het niet uit is op winst. De SKC wordt wel ondersteund door de EU via het European Comission Democracy and Human Rights (EIDHR).
De SKC werkt daarnaast samen met drie organisaties die ook nauw betrokken zijn bij de arbeidsomstandigheden in al dan niet de kledingindustrie. Dit zijn Stichting Onderzoek Multinationale Ondernemingen (SOMO), Landelijke India Werkgroep (LIW) en Filippijnengroep Nederland (FGN). De Schone Kleren Campagne zit daarnaast ook in het College van Deskundigen en in het bestuur van de Fair Wear Foundation.
Inkomsten
Uit de jaarrekeningen blijkt dat de SKC het meest van haar inkomsten verkrijgt uit subsidies, gevolgd door donaties en giften en uit eigen fondsenwerving. Het eerste jaarverslag van de Schone Kleren Campagne Nederland dateert uit 2006. Als je de inkomsten en bestedingen naast de meest recente cijfers (uit 2013) neerlegt, kun je wel stellen dat de organisatie erop vooruit is gegaan. Met name het geld dat zij uit subsidies ontvingen in 2006 tegenover deze in 2013 is opvallend. In zeven jaar tijd is dit bedrag namelijk meer dan verdubbeld.
Inkomsten uit | 2006 | 2013 |
Subsidies | 538.200 | 1.373.978 |
fondsenwerving | 11.062 | 21.932 |
Besteedt aan | 2006 | 2013 |
Pers & publieke beïnvloeding | 204.850 | 369.113 |
Campagnes | 342.566 | 955.072 |
Bronnen: Jaarverslag 2006 – Jaarverslag 2013