Wat gebeurt er als je twee modebloggers naar Cambodja stuurt om ze een kijkje te laten nemen in de fabrieken waar hun kleding wordt gemaakt? In een serie webdocumentaires getiteld Sweatshop, is te zien hoe twee Zweedse bloggers zelf ervaren hoe het is om als textielarbeider in Cambodja te werken en te leven. 

Sarah Thuldar (20) en Lisa Tellbe (19) weten maandelijks meer dan honderdduizend lezers naar hun blog te trekken. Hier vertellen ze over hun nieuwste kledingaankopen, hun favoriete make-up en wat ze zoal doen in het dagelijks leven; surfen, uitgaan, eten en shoppen. De foto’s laten het perfecte, onbezorgde leven zien van twee knappe tieners, gekleed volgens de laatste modetrends en omringd door vele vrienden. Dat er ook een keerzijde aan al die mooie kleding zit, dat wilden de makers van Sweatshop de meiden graag laten zien en ervaren.

De Zweedse serie ‘Sweatshops’ is afgeleid van de gelijknamige Noorse documentaireserie die een jaar eerder verscheen. Het format is precies hetzelfde alleen waren het dit keer niet twee Zweedse bloggers maar drie Noorse bloggers (Frida, Ludvig en Anniken) die afreisden naar Cambodja.

Woedend
In Phnom Penh, de hoofdstad van Cambodja, gaan de twee aan de slag als textielarbeider. In een naaiatelier, waar zo’n vijftig naaisters werken, ervaren ze hoe het is om urenlang achter een naaimachine te zitten. In de eerste paar dagen zijn de meiden woedend op de manier waarop het productieteam hen behandeld. Ze moeten hun spullen afstaan, krijgen geen fatsoenlijk bed en hebben daarnaast te doen met het eten en loon (6 dollar) dat ze krijgen op een dag.

H&M heeft in een reactie laten weten zich niet te herkennen in de beelden die in het programma worden geschetst. 

H&M
En dan hebben Sarah en Lisa nog geluk gehad. De documentairemakers kregen namelijk geen toegang om te filmen in een textielfabriek en waren daarom aangewezen op dit kleine atelier waar de werkomstandigheden beduidend beter zijn dan in de meeste fabrieken. Het geeft daardoor niet het meest representatieve beeld van de Cambodjaanse textielindustrie weer, maar daarvoor gaan de meiden op bezoek bij Phearith, een textielarbeider die vanaf haar veertiende in een van de grootste fabrieken van Cambodja werkt. Ze vertelt de meiden hooguit vier a vijf dollar per dag te verdienen en te werken in een fabriek waar onder andere kleding voor H&M wordt geproduceerd. Een winkelketen waar de meiden flink wat kledingstukken van in de kast hebben hangen.

Behoefte en vraag
Het verhaal van de 28-jarige Phearith raakt de meiden vooral wanneer ze inzien dat ze haar droom, het openen van een eigen haarsalon, waarschijnlijk nooit zal kunnen waarmaken. Iets waar in Zweden wel volop mogelijkheden voor zouden zijn. Maar de tranen beginnen pas echt te vloeien wanneer ze zich realiseren dat het werk van de Cambodjaanse erop gericht is om de westerse wereld in haar behoefte en vraag naar kleding te kunnen voorzien. En dat zonder dat zij, en met hun nog heel veel anderen mensen, er voorheen überhaupt ook maar een moment bij stil hebben gestaan.

‘Geen andere keus’
De modebloggers verlaten Cambodja uiteindelijk met een droevig, maar ook strijdlustig gevoel. Zo schrijft Sarah op haar blog dat dit ‘het zwaarste maar ook belangrijkste’ was dat ze ooit heeft ondernomen. ‘Er is geen andere keuze dan om altijd te blijven vechten voor de arbeiders’, stelt ze. Lisa voegt daar op haar eigen blog aan toe: ‘Dit is echt een groot probleem. En om dit op te lossen, moeten we er allemaal onze verantwoordelijkheid voor dragen’.

---

Hoe zit het met de Nederlandse bloggers?
Net als de Zweedse  Sarah en Lisa zijn er ook in Nederland een flink aantal bloggers actief. Negin Mirsaheli,  is met drie miljoen volgers op instagram, veruit de meest bekende en succesvolle te noemen. In een artikel op de cosmopolitan staat dat haar favoriete designer Stella McCartney is omdat ze helemaal voor eco- en sustainable fashion is. ‘Ik vind het erg belangrijk dat je als bedrijf kijkt naar de impact die je hebt op de wereld, de mensen en de dieren’, aldus Mirsaheli. In een ander artikel op thewildmagazine, wordt haar de vraag gesteld welk aspect ze van de mode-industrie graag veranderd ziet worden, waarop ze antwoordt:
‘Without any doubt: sustainability. It would be amazing if we could stop the waste and recycle everything. ‘Cradle to Cradle’ is such a great concept when it comes to minimizing waste!’
Toch is er op haar eigen blog weinig met betrekking tot dit onderwerp te vinden. En dat terwijl ze met drie miljoen (!) volgers juist een enorm bereik en grote invloed heeft.

Juist deze week, die in het teken staat van ‘Fashion Revolution’,  lijkt het mij goed om juist nu, met de invloed die je als modeblogger hebt, aandacht te vragen voor deze aspecten van de kledingindustrie. Om te beginnen met het stellen van de vraag: #whomademyclothes?